پارچه نخی چیست؟
پارچه نخی به طور کلی همان پارچه های پنبه ای می باشد که امروزه به صورت عامیانه در میان عموم و مردم به آن پارچه نخی گفته می شود. در این مقاله کلیه مزایا و معایب پارچه های نخی و همچنین نحوه تشخیض پارچه نخـــی به صورت کامل و جامع برای شما کاربران گرامی توسط کارشناسان مجموعه نساجی آیری توصیف شده است.
از کجا بفهمیم پارچه نخی است؟
سوالی که به احتمال زیاد حین خرید پارچه به ذهن خطور می‌کند این است که چگونه می‌توان تشخیص داد که پارچه نخی است؟ یکی از روش‌های مرسوم برای تشخیص بین الیاف طبیعی و مصنوعی آزمایش نحوه سوختن الیاف مورد نظر است. در این آزمایش اگر الیاف مورد نظر پس از اشتعال همانند ذوب شدن پلاستیک به طرف هم جمع شوند و گلوله‌ای را تشکیل دهند، نوع الیاف مصنوعی تشخیص داده می‌شود؛ ولی اگر الیاف بدون جمع شدن شروع به سوختن بکنند نوع الیاف طبیعی تشخیص داده می‌شود. با وجود آسان بودن این روش برای تشخیص نوع الیاف، حین خرید قابل اجرا نیست؛ چرا که هیچ فروشنده‌ای اجازه جدا کردن الیاف از پارچه مورد نظر و آتش زدن آن در محیط مغازه‌اش را به شما نمی‌دهد. حال چگونه باید تشخیص داد که الیاف پارچه نخی است؟
تفاوت پارچه ساخته‌شده از الیاف طبیعی و مصنوعی
لازم است قبل از توضیح روشی کارآمد برای تشخیص انواع الیاف در حین خرید با تفاوت‌های الیاف پارچه نخی و پارچه مصنوعی آشنا شویم. همانطور که آشکار است الیاف طبیعی منشا طبیعی دارند. این منشا طبیعی می‌تواند گیاهی (مانند پنبه و کتان)، حیوانی (مانند پشم و ابریشم) و یا معدنی (مانند الیاف کربن و شیشه) باشد. حال آنکه الیاف مصنوعی ساختگی هستند و منشا طبیعی ندارند؛ مانند الیاف پلیمری پلی‌استر و پلی‌اتیلن. الیاف مصنوعی عایق هوا، حرارت و رطوبت هستند. این بدان معنی است که پارچههایی با الیاف مصنوعی قابلیت تنفس ندارند و هوا نمی‌تواند به خوبی در آن‌ها جریان یابد. در مقابل، پارچههایی با الیاف طبیعی به دلیل حفره‌دار بودن ساختار خود قابلیت تنفس دارند و حرارت و رطوبت در آن‌ها می‌تواند جریان یابد. به همین دلیل است که در هوای گرم و مرطوب و یا در تابستان اغلب پارچه‌های نخی به پارچههایی با الیاف مصنوعی ترجیح داده می‌شوند.
راه حل قابل اجرا در حین خرید برای تشخیص پارچه نخی
با در نظر داشتن این تفاوت‌ها می‌توان انواع الیاف نخی و مصنوعی را از هم تشخیص داد. برای این منظور تنها کافی است که مقداری از پارچه مورد نظر را در دست خود گلوله کرده و بعد از ۱۰ ثانیه آن را رها کنید. اگر پس از رها کردن پارچه، پارچه مچاله شده و خطوطی بر روی آن مشاهده شود الیاف پارچه از نوع نخی است. در غیر این صورت پارچه از الیاف پلیمری ساخته شده است.
روش دیگر این است که پس از گلوله کردن پارچه در دست از حس لامسه به منظور تشخیص بهره ببریم. پارچه نخی حرارت و رطوبت یکنواختی را داخل دست ایجاد می‌کند. حال آنکه در مقابل پارچه با الیاف مصنوعی قادر به چرخش حرارت و رطوبت نیست. این امر باعث می‌شود تا رطوبت و گرما به طور یکنواخت در دست توزیع نشود و کف دست که در تماس با پارچه است مرطوب‌تر از سایر نقاط شود.
برای تقویت قوه تشخیص خود در مورد انواع پارچه می‌توانید بدون نگاه کردن به درصد محتویات الیاف و با در دست گرفتن آن یک حدس اولیه بزنید و سپس به درصد الیاف لباس مورد نظر نگاه کنید. با تکرار این تمرین قدرت تشخیص شما در مورد انواع پارچه بهبود خواهد یافت.
انواع پارچه نخی
پارچه نخی انواع مختلفی دارد که منجر به تنوع کاربردهای آن شده است. از انواع پارچه نخی می‌توان به پارچه نخی-ویسکوز، پارچه نخی-چیت، پارچه نخی فلانل، پارچه نخی لان، پارچه نخی ماهوت، پارچه نخی پوپلین و پارچه نخی آکسفورد اشاره کرد.
مزایا و معایب پارچه نخی
همانطور که پیشتر نیز اشاره شد، پارچه نخی به دلیل ساختار الیاف خود به راحتی هوا، حرارت و رطوبت را منتقل می‌کند. این امر باعث می‌شود تا پارچـه نخی گزینه مناسبی برای یک لباس راحت و لطیف باشد. علاوه بر این، از آنجا که پارچه‌های نخی از الیاف با منشا طبیعی تهیه می‌شوند باعث حساسیت و یا تحریک پوست نمی‌شوند. با این حال، پارچه‌های نخی دارای معایبی نیز هستند؛ از جمله اینکه تمایل بالایی به جذب رطوبت دارند و این امر باعث می‌شود تا به راحتی چروک شوند و گزینه مناسبی برای لباس‌های رسمی نباشند. از طرفی پس از شسته شدن مستعد آب‌رفتن نیز هستند.
ضایعات پارچه و یا به اصطلاح پارچه دم قیچی نخی
با در نظر گرفتن انواع متنوع پارچه نخی و مزایای مطرح‌شده برای آن می‌توان نتیجه گرفت که پارچه‌های نخی از اهمیت بالایی در صنعت نساجی، پوشاک و صنایع دستی برخوردار هستند. اما آنچه اخیرا باعث نگرانی در میان دوستداران محیط‌زیست و مردم عادی شده است تولید حجم بالای مواد مصرفی مانند پارچه در صنعت مد و فشن و سوق یافتن مردم به سمت مصرف‌گرایی است. اگر تولید یک پیراهن ساده را در نظر بگیریم، همواره مقداری پارچه پس از الگو زنی و دوخت به صورت دور ریز وجود خواهد داشت. حال اگر مقدار دور ریز پارچه‌ها را به تمامی اقلام تولیدی گسترش دهیم با حجم بالایی از پارچه‌های دور ریز روبرو خواهیم شد. به این مقدار پارچه‌های دور ریز صنایع نساجی، شامل نمونه پارچه‌های خراب شده و یا الگوهای قبل از تولید انبوه و یا لباس‌های خریداری‌نشده را نیز اضافه کنید. لذا باید برای این ضایعات دنبال راه حلی بود تا از اتلاف این مواد ارزشمند جلوگیری شود.
یکی از راه‌های جلوگیری از اتلاف پارچه‌های تولید شده، خرید ضایعات آن‌ها است. شاید در نگاه اول ضایعات پارچه بلااستفاده به نظر برسد اما می‌توان از آن‌ها در مصارف مختلفی بهره برد. به طور مثال، ساده‌ترین راه تبدیل دور ریز پارچه در منازل تبدیل آن به دستمال گردگیری است. در صورتی که حجم بالایی از پارچه دور ریز در دسترس باشد، از تکه‌های پارچه می‌توان برای تکه‌دوزی لباس و یا رختخواب، صنایع دستی مانند عروسک‌سازی،گلیم‌بافی و مانند آن استفاده کرد. علاوه بر آن ضایعات پارچه می‌تواند در صنعت مبل‌سازی نیز مورد استفاده قرار بگیرد. با توجه به همه این توضیحات، در صورتی که بتوان ضایعات پارچه را مجدد وارد چرخه مصرف نمود می‌توان از اتلاف آن نیز جلوگیری کرد. نساجی آیری به عنوان یک مرجع پیشگام در صنعت نساجی اقدام به خرید ضایعات پارچه و همچنین ضایعات نخ نموده است تا علاوه بر کمک به حفظ محیط‌زیست، از اتلاف پارچه‌های تولید شده نیز جلوگیری کند و راهی برای در چرخه مصرف قرار دادن آن‌ها بیابد.
